[Giáo dục ] -Về hay ở?

GiadinhNt - Nhân lùm xùm chuyện đáp án của chương trình Đường lên đỉnh Olympia, người ta vừa tổng kết có tới 12/13 quán quân của gameshow trí tuệ này không trở về Việt Nam cống hiến sau khi kết thúc việc học ở nước ngoài.

Người bảo, đang chảy máu chất xám mất rồi. Người lại nghĩ, nếu họ về thì sẽ thế nào? Mất bao nhiêu công sức để tìm ra một người xứng đáng với chiếc vòng nguyệt quế, trong ngày vinh quang ấy, quán quân nào cũng thề thốt sẽ trở lại Việt Nam để góp tài hèn sức mọn xây dựng quê hương. Cuối cùng, hơn chục năm qua, chỉ có 1 người tìm về với Tổ quốc. Những bộ óc trí tuệ còn lại đã tìm những miền đất hứa khác để thể hiện khả năng, thi thố với bạn bè thế giới. Có người cực đoan phải thốt lên rằng, ai cũng như những quán quân này thì đất nước đi về đâu, rằng dẹp luôn chương trình tuyển nhân tài “hộ” nước khác đi cho rồi! Cứ như thể, những người ở lại nước ngoài là “tội đồ” vậy. Nhưng có lẽ chúng ta phải chấp nhận thực tế nghiệt ngã đó, không riêng gì với gameshow học sinh này, để nhìn ra những thực tế khác. Ấy là, không ai quay mặt với quê hương, không ai không muốn hiến mình cho Tổ quốc, chỉ là trực tiếp hay gián tiếp. Ấy là ai cũng khát khao được trở về và nhìn thấy môi trường phù hợp cho họ phát huy trình độ. Ai cũng muốn trí tuệ, tâm huyết của họ, có thể không làm họ giàu, thì ít nhất cũng phải có một cuộc sống tương đối thoải mái, để không vừa đau đầu với những thứ cao siêu vừa khốn đốn vì cơm áo gạo tiền. Giáo sư Ngô Bảo Châu liệu có thể giành được giải Fields danh giá nếu chỉ quanh quẩn trong các trường, viện nghiên cứu ở Việt Nam? Nghệ sĩ Đặng Thái Sơn có vang danh thế giới nếu không được rèn giũa tại Nhạc viện Quốc gia Tchaikovsky (Nga), được những bậc thầy thính phòng như Vladimir Natanson hay Dmitry Alexandrovitch Bashkirov uốn nắn từng phím đàn? Những hoài nghi ấy có cơ sở lắm. Mới đây, dư luận xôn xao trước chuyện một giáo sư toán hàng đầu Việt Nam, từng giảng dạy tại nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới, phải lao vào cuộc chiến “giữ đất” với doanh nghiệp xây dựng. Những trí tuệ hàng đầu như thế, mà phải làm vậy, quả là không đáng. Hay chuyện muôn thuở là không ít những sáng tạo, ý tưởng khác người bị thờ ơ bởi tư duy cũ, trong khi hàng tá những công trình, đề tài được ngân sách “hỗ trợ” chỉ để nhét ngăn bàn. Vậy nên, không ít những tài năng đào tạo ở nước ngoài đành ngậm ngùi ở lại. Hẳn họ đã nghĩ, đóng góp cho đất nước có rất nhiều cách... Việt Nguyễn